غول‌های پیشران بورس تهران

شاخص کل بورس تهران دیروز با جهش ۲۵۳۰ واحدی رکورد جدیدی را به ثبت رساند. این بار به‌طور محسوسی شرکت‌های بزرگ بورسی در گروه‌های کالایی سکاندار جهش نماگر سهام بودند که عمدتا به‌دلیل پشتوانه‌های بنیادی حمایت می‌شوند. همزمان طبق وعده مدیر عامل شرکت بورس تهران قرار است گام‌های مهمی در راستای از بین بردن دامنه نوسان قیمت سهام برداشته شود. در فاز نخست قرار است برای برخی شرکت‌های ممتاز از نظر نقدشوندگی و شفافیت محدوده نوسان دو برابر شود و به ۱۰ درصد برسد.

شاخص کل بورس تهران در معاملات روز گذشته رشد بیش از ۲۵۰۰ واحدی را تجربه کرد. صف‌نشینی برای بزرگان بورسی از گروه‌های کالایی در نهایت رشد یک درصدی را برای دماسنج بازار سهام به ارمغان آورد. رشدهای اخیر بورس تا حدود زیادی قابل انتظار بود و در گزارش‌های «دنیای اقتصاد» در روزهای منفی بازار (موج اصلاحی پایان خرداد) به حمایت عوامل بنیادی از سهام اشاره شده بود.

آنچه به رشد قیمتی سهام در معاملات دیروز کمک کرد تقاضای چشمگیر برای سهام بزرگان بورسی بود. در این خصوص سهام شرکت فولاد مبارکه با ارزش بازار بیش از ۶۱ هزار میلیارد تومانی و همچنین سهام صنایع هلدینگ خلیج فارس با ارزش بازار نزدیک به ۴۹ هزار میلیارد تومانی در میان نمادهای با بیشترین اثر مثبت بر شاخص کل قرار داشتند. دو نماد مزبور از بزرگ‌ترین شرکت‌های بورسی محسوب می‌شوند که معاملات دیروز را با صف خرید به پایان رساندند. علاوه بر این دیگر غول‌های فلزی-معدنی مانند ملی مس و گل‌گهر نیز در میان نمادهای با بیشترین اثر مثبت بر شاخص کل بورس تهران قرار گرفتند. رالی بزرگان بورسی باعث پیشی گرفتن شاخص کل بورس از شاخص کل هم‌وزن (با اثرگذاری یکسان نمادها) شد؛ شاخص کل هم‌وزن روز گذشته رشد ۵/ ۰ درصدی را تجربه کرد.

علت اصلی رشد قیمتی بزرگان بورسی را همان‌طور که اشاره شد باید در سیگنال‌های بنیادی مشاهده کرد. در این خصوص گزارش عملکرد خرداد این شرکت‌ها مطابق با ماه گذشته تقاضا را برای سهام این شرکت‌ها افزایش داد. عملکرد ماهانه شرکت‌ها ازعملیات مناسب در بخش تولید و فروش خبر می‌دهد. در این خصوص رویه تولید مناسب این شرکت‌ها در کنار نشانه‌ها از فروش صادراتی نگرانی از صدمه این بنگاه‌های اقتصادی در دوران تحریم را تا حدودی کاهش داد. نکته قابل توجهی که نرخ فروش شرکت‌های صادراتی در خرداد به نمایش گذاشت اثر رشد نرخ ارز در سامانه نیما طی ماه گذشته در عملکرد شرکت‌های بورسی است. رشد نرخ نیمایی و نزدیک شدن به بازار آزاد ارز از مواردی بود که از پایان سال گذشته از آن به‌عنوان یکی از اهرم‌های صعود بورس در سال ۹۸ یاد می‌شد. این موضوع از دلایلی بود که پتانسیل پیشتازی بورس در برابر بازارهای رقیب را برای سال ۹۸ فراهم آورد. جبران جاماندگی بورس از بازارهای اثرگذار به خصوص در شرایط کنونی را در رشدهای کنونی سهام همچنان مشاهده می‌کنیم و به نظر می‌رسد موج پایانی جبران عقب‌ماندگی از سهام تا تحقق کامل این موضوع ادامه پیدا کند.

ماهانه‌های درخشان بورسی‌ها

عملکرد ماهانه شرکت‌های بورسی در ماه‌های اخیر توجه ویژه معامله‌گران سهام را به خود جلب کرده است. از دلایل خاص بودن گزارش در نگاه معامله‌گران سهام مواردی مانند درخشش شرکت‌ها در بخش صادراتی یا بعضا رویه مناسب تولید بود. در این میان یکی از موارد قابل توجه درخشش در بخش نرخ فروش به خصوص برای فروش صادراتی است. در این باره باید به تغییر رویه نرخ فروش داخلی و صادراتی در مقایسه با گذشته توجه داشت. برای مثال بالاتر بودن نرخ فروش صادراتی در مقایسه با نرخ فروش بلوم و اسلب داخلی فولاد خوزستان و مقایسه آن با ماه‌های قبل می‌تواند اثر رشد نرخ تسعیر ارز را عیان سازد.

این موضوع در گزارش سایر شرکت‌ها نیز کاملا مشهود است. در این خصوص نرخ تسعیر ارز پتروشیمی زاگرس در خرداد حدود ۱۰ هزار و ۳۰۰ تومان بوده (در بندهای توضیحی گزارش ماه خرداد) و این در حالی است که این نرخ در اردیبهشت کمتر از ۹۷۰۰ تومان بود. باید توجه داشت که همچنان پتروشیمی‌ها کمترین نرخ فروش ارز را در سامانه نیما دارند و قطعا نرخ فروش سایر گروه‌ها بالاتر از این مقدار است. اهمیت نرخ تسعیر را می‌توان در صورت‌های مالی دوره‌ای آتی مشاهده کرد.

بر این اساس اختلاف نرخ نیمایی در تاریخ ترازنامه بهار (پایان خرداد) با نرخ ارز در پایان سال گذشته می‌تواند زمینه شناسایی سود قابل توجه تسعیر ارز روی خالص دارایی‌های ارزی را برای عمده شرکت‌ها به خصوص گروه کالایی فراهم آورد. بر این اساس طی هفته‌های آتی فعالان بورس تهران بیش از هر چیز دیگری انتظار انتشار صورت‌های مالی بهار ۹۸ را می‌کشند. اهرم دلار در عملکرد گروه‌های کالایی مشخص شده است و در شرایط کنونی تحلیلگران سهام در انتظار رویه تغییر هزینه‌های عمدتا تورمی در عملکرد نخستین فصل از سال ۹۸ هستند. عملکرد بهار شرکت‌ها از آن‌جهت برای بازار دارای اهمیت است که بسیاری از معامله‌گران عملکرد بهار ۹۸ را با یک تحلیل خطی ساده (البته برای تحلیل سریع در نگاه اول) به سه فصل باقیمانده از سال بسط می‌دهند.

برای معامله‌گران بورسی توصیه می‌شود برای یک تحلیل ساده از سودآوری شرکت‌ها در سال ۹۸ درآمد فروش را با درآمد فروش زمستان و میزان سود محقق‌شده در فصل پایانی ۹۷ مقایسه کنند. در این مقایسه با تفکیک هزینه‌های تورمی از هزینه‌های متغیر می‌توانند به برآوردی ساده از سودآوری شرکت‌ها دست یابند. در ابتدای گزارش به غول‌های پیشران روز گذشته بورس تهران اشاره شده بود و جرقه رشد قیمتی سهام بزرگان بورسی نیز انتشار عملکرد ماهانه شرکت‌ها عنوان شد.

در این خصوص با تکیه بر یک رویه ساده تحلیلی درآمد عملیاتی فولاد مبارکه در زمستان حدود ۶۳۰۰ میلیارد تومان و جمع هزینه‌های تولید بر اساس عملکرد حسابرسی‌نشده سال ۹۷ این غول فولادی حدود ۳۹۲۲ میلیارد تومان بود. این در حالی است که کل فروش شرکت در سه ماه نخست سال ۹۸ نزدیک به ۹۶۰۰ میلیارد تومان بوده (۵۰ درصد بیشتر از زمستان) و در این میان بر میزان موجودی کالای ساخته‌شده در بهار نیز افزوده شده است. کل هزینه مواد اولیه به‌عنوان هزینه متغیر (وابسته به نرخ شمش فولاد خوزستان) در فصل زمستان حدود ۲ هزار میلیارد تومان بود. در حالی‌که فولاد مبارکه در زمستان سود عملیاتی ۴۲۲۴ میلیارد تومانی را محقق ساخته است در یک تقریب ساده از سودآوری غول‌های فلزی می‌توان علت استقبال بازار از سهام این شرکت‌ها در معاملات دیروز را تا حدودی متوجه شد. این موضوع برای دیگر غول‌های بورسی که در معاملات دیروز با استقبال معامله‌گران مواجه شدند قابل رصد است و بر این اساس می‌توان علت رشدهای اخیر قیمت سهام را متوجه شد.

جلوه صادرات و نشانه‌های رکود در داخل

نگاهی به روند نرخ فروش داخلی و صادراتی شاید در تحلیل وضعیت کلی اقتصاد کشور نیز موثر واقع شود. برای مثال نرخ فروش داخلی فولاد خوزستان در اردیبهشت به اوج خود رسیده بود و بالاتر از نرخ فروش صادراتی قرار داشت. رویه تدریجی رشد نرخ نیما تا بازار آزاد را یکی از دلایل قیمت بالاتر نرخ داخلی در برابر نرخ صادراتی بود. در خرداد شاهد اوج‌گیری نرخ صادراتی در برابر نرخ فروش داخلی فولاد خوزستان بودیم. رشد دلار در اردیبهشت بار دیگر به‌عنوان نشانه‌ای از انتظارات تورمی میان عموم مردم، تقاضا را برای کالاهای مختلف به خصوص کالاهای پایه افزایش داد. در این خصوص گرچه جهش تورمی در وضعیت کنونی انتظار رکود و کاهش مصرف را ایجاد کرده بود اما این موضوع تا زمانی‌که با سیگنال دلار همراه بود مانع از خودنمایی شد. در شرایط کنونی اما قیمت شمش فولاد خوزستان در بورس کالا در سطوح کمتر از ۳۵۰۰ تومان قیمت می‌خورد و خبری از نرخ‌های بالاتر از ۴ هزار تومان ماه‌های قبل نیست.

ظهور نشانه‌ها از ضعف دلار در حرکت پرشتاب در مسیر صعودی، آب سردی بر انتظارات تورمی عمومی بود. به این ترتیب از تب و تاب تقاضا برای محصولات پایه در بورس کالا کاسته شد. با این حال نکته جالب توجه اینکه نرخ‌های کنونی محصولات کالایی مانند شمش فولاد خوزستان (روز گذشته هر کیلو شمش فولاد خوزستان با قیمتی کمتر از ۳۵۰۰ تومان معامله شد) با دلاری کمتر از نرخ‌های کنونی نیما معامله می‌شود. عقب‌نشینی تقاضا به واسطه کاهش تب و تاب دلار در بازار آزاد اگر ادامه‌دار باشد می‌تواند نشانه‌های رکود در صنایع داخلی را پررنگ‌تر سازد و به سناریوی رکود تورمی هر چه بیشتر نزدیک شویم؛ البته نرخ‌های بالای دلار خود محرک تقاضا به خصوص در بازار صادرات محصولات کشور است. البته این موضوع تحت شرایط خاص متغیرها رخ خواهد داد. روزهای اخیر به این موضوع اشاره شده بود که احتمالا بورس آخرین رالی برای جبران عقب‌ماندگی را از بازارهای اثرگذار را ادامه خواهد داد. این رالی احتمالا تا پایان فصل مجامع با فرض عدم تغییر خاص در متغیرهای اثرگذار مانند بازار جهانی (انتظار برای نتیجه مذاکرات تجاری چین و آمریکا) ادامه پیدا خواهد کرد. پس از پایان آخرین رالی جاماندگی سهام باید درانتظار واکنش آنی‌تر سهام به بازارهای اثرگذار بود.

شایعات دوباره از تجدید ارزیابی

بار دیگر بازار اخبار و بعضا شایعات افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی‌ها در حال داغ شدن است. در این خصوص احتمال معافیت مالیاتی برای ثبت اختلاف ارزش کنونی دارایی شرکت‌ها با ارزش دفتری در حساب سرمایه از مواردی است که توجه بازار را به خود جلب کرده است. فارغ از اینکه این اخبار رد یا تایید شود بار دیگر بد نیست به بررسی کلی این موضوع پرداخته شود. احتمالا دوباره عده‌ای توجیه بنیادی را برای علت ارزندگی سهام در مسیر افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی‌ها مطرح می‌کنند. شاید برای معامله‌گران بهتر باشد از یک معیار مقایسه برای سنجش ارزندگی سهام در مسیر افزایش سرمایه از این محل به ظاهر جذاب استفاده کنند. اگر بنا بر تجدید ارزیابی دارایی‌ها است حداقل باید به تغییرات حقوق صاحبان سهام و ارزش دفتری سهام قبل و بعد از افزایش سرمایه و همچنین در پایان سال مالی ۹۸ توجه شود. در چنین شرایطی علت عدم ارزندگی ذاتی سهام زیان‌‌ده پس از تجدید ارزیابی دارایی‌ها مشخص می‌شود.

نکته دیگر اینکه اگر شرکتی با سودآوری بسیار اندکی وجود داشت و قانون سرانجام مجوز معافیت مالیاتی برای تجدید ارزیابی دارایی همه شرکت‌ها را مهیا ساخت از مقایسه‌ میان شرکت‌های با پشتوانه بنیادی و شرکت مزبور (که از نرخ بازده دارایی‌ها بسیار پایین است) می‌توان به این نکته پی برد که اگر شرکت‌های با پشتوانه بنیادی نیز قصد انجام افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی‌ها را در دستور کار قرار دهند شاید با میزان افزایش سرمایه به مراتب سنگین‌تر از شرکت اولیه مواجه شوند.

با این پتانسیل تقریبا تمامی شرکت‌های بورسی به دنبال موج‌های تورمی سنگین توانایی افزایش سرمایه چندصد درصدی از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها را دارا هستند. در چنین شرایطی و با پیش‌فرض اثر این نوع افزایش سرمایه بر قیمت سهام در نگاه بورس‌بازان، شاخص کل بورس تهران باید رشدهای چندصد درصدی را تجربه کند. این در حالی است که نهایتا این موضوع حباب‌های سنگین در کل بورس است و به هیچ وجه این حالت بورس با متغیرهای کلان اقتصادی مانند نرخ سود بدون ریسک هم‌خوانی ندارد.

دنیای اقتصاد

پرونده شکایت از نماینده نجومی بگیر به دادگاه رفت

پرونده شکایت وزارت نفت از یکی از نمایندگان مجلس به دادگاه ارجاع شد. این تصمیمی است که روز گذشته هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان اتخاذ کرده است.

به گزارش رویداد۲۴، وزارت نفت پیش‌تر از دو نماینده مجلس یعنی هدایت‌الله خادمی (که مدتی پیش سند دریافت حقوق نجومی او منتشر شد) و ابوالفضل ابوترابی در مورد ادعا‌های آن‌ها درباره موضوعاتی، چون کشف کارتخوان در دفتر وزیر و ضرر به بیت‌المال از طریق اوراق جکت‌های ۲۰۰ میلیون دلاری، شکایت کرده بود.

سخنگوی هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان نام نماینده‌ای که پرونده او برای رسیدگی به دستگاه قضایی ارجاع شده را اعلام نکرده، اما گفته که شکایت وزارت نفت از ابوترابی در مراحل اول رسیدگی است. با این حساب مشخص می‌شود که نماینده مذکور کسی جز هدایت‌الله خادمی نیست. دیروز جمالی نوبندگانی، سخنگوی هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان در جمع خبرنگاران عنوان کرد که وزیر نفت برای توضیح درباره ادعا‌های خادمی شخصاً در جلسه صبح دیروز هیأت نظارت حاضر شده بود. به گفته جمالی پس از توضیحات بیژن زنگنه، «قرار بر این شد تا موضوعات مربوط به اوراق جکت و دستگاه کارتخوان که در زمره وظایف نمایندگی مجلس تشخیص نداده شد به دادگاهی که این شکایت از آنجا آمده بود ارجاع شود و نماینده در آن دادگاه توضیحات خود را اعلام کند.» وزارت نفت شکایت دیگری هم از خادمی درباره اظهارات او پیرامون صنعت پتروشیمی مطرح کرده بود که به گفته جمالی نوبندگانی این اظهارات خارج از چارچوب وظایف نمایندگی تشخیص داده نشده است.

تکذیب نفوذ در وزارت نفت

در پی خبر برخی رسانه‌ها به نقل از دو تن از نمایندگان مجلس مبنی بر نفوذ در وزارت نفت به واسطه ارتباطات یک خانم با تعدادی از مدیران این وزارتخانه، یک مقام آگاه در وزارت اطلاعات آن را رد کرد. به گزارش ایسنا، این مقام آگاه در وزارت اطلاعات ضمن نادرست خواندن خبرمذکوراظهارکرد: محتوای پرونده‌های امنیتی صرفاً در اختیار مراجع ذی صلاح قضایی قرار می‌گیرد و بیان اتهاماتی از این دست توسط هر فرد یا مرجع دیگری فاقد اعتبار می‌باشد.

همتی: مبلغ تراکنش‌های بین بانکی در سال گذشته 10 برابر حجم نقدینگی بود

رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد: در سال 1397 جمع مبلغ تراکنش‌های بین بانکی بیش از 21 میلیون میلیارد تومان بوده است که ده برابر بیشتر از حجم نقدینگی در همان سال است.

به گزارش فارس، عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: یکی از برنامه‌های ممهم بانک مرکزی توسعه بانکداری نوین و ایجاد و توسعه زیرساختهای فناورانه بانکی و نظام‌های پرداخت است.

آمارهای سامانه های حاکمیتی بانک مرکزی حکایت از روند بسیار شتابان میزان و مبلغ تراکنش‌های بانکی در سال 97 است:

1- در سال 1397 جمع مبلغ تراکنش‌های بین بانکی بیش از 21 میلیون میلیارد تومان بوده است که ده برابر بیشتر از حجم نقدینگی در همان سال است.

2- مجموع تراکنش‌های سامانه های شتاب و شاپرک حدود 80 میلیارد تراکنش و جمع رقم تراکنش های آنها بیش از 65 میلیون و 500 هزار میلیارد ریال.

3- خدمت پایا: 1.4 میلیارد تراکنش به مبلغ 33 میلیون میلیارد ریال

4- خدمت ساتنا: 19 میلیون تراکنش به مبلغ 75 میلیون و 500 هزار میلیارد ریال.

5- خدمت چکاوک: 110 میلیون چک تبادل شده به مبلغ 39 میلیون و 800 هزار میلیارد ریال.

6- خدمت صیاد: 53 میلیون تراکنش مربوط به صدور چک.

مصباحی‌مقدم: اگر آمریکا نبود، ما به FATF ملحق می‌شدیم/ آمریکا می‌خواهد ما را دچار توقف اقتصادی کند

غلامرضا مصباحی‌مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، گفت: چرا وزیر خارجه آمریکا می‌گوید شما باید به FATF بپیوندید و خودشان از معاهده‌های برجام و پاریس خارج می‌شوند؟

گره کور FATF نه تنها باز نشده، بلکه به بهانه‌ای برای مناقشه در فضای سیاسی و حتی گاه محاوره‌ای تبدیل شده است.

غلامرضا مصباحی‌مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام که یکی از سرسخت‌ترین مخالفان پیوستن ایران به FATF است،‌ در گفت‌وگویی با اعتمادآنلاین بیان کرد: «آمریکا اگر به اطلاعات دادوستدهای مالی بین‌المللی ما دسترسی پیدا کند، به ‌راحتی همه آنها را می‌بندد. آمریکا می‌خواهد ما را دچار توقف اقتصادی کند و به همین دلیل باید هر ابزاری را که در خدمت آمریکا برای توقف اقتصادی قرار می‌گیرد، رد کنیم.»

مشروح گفت‌وگوی اعتمادآنلاین با غلامرضا مصباحی‌مقدم به شرح زیر است:

*گویا قرار نیست‌ گره FATF باز شود؟

گره خاصی نیست. یک مساله‌ای داریم که ضررش مشخص است. پیوستن به FATF از هر لحاظ با منافع ملی در تضاد است و به همین دلیل ما در مجمع‌ تشخیص ‌مصلحت به این نتیجه رسیدیم که این لایحه را تصویب نکنیم.

*شما در حالی از ضرر حرف می‌زنید که این لایحه هم به تصویب مجلس رسیده و هم رئیس‌جمهور گفته بدون ملحق شدن به FATF نمی‌تواند مسائل کشور را حل کند.

به‌هم‌ریختگی اقتصادی در شرایط فعلی هیچ ربطی به پیوستن یا نپیوستن ما به FATF ندارد. چرا؟ چون اعضای FATF ایران را برای قرار دادن در لیست سیاه در تعلیق گذاشته‌اند. بنابراین معلوم است که مانع‌های فعلی ما در حوزه اقتصاد اصلاً و ابداً به FATF ارتباطی ندارد.

نکته دوم هم این است که بدیِ اوضاع اقتصادی ایران به طور عمده هم تحت‌ تاثیر سوءمدیریت در داخل و هم به خاطر تحریم‌‌‌های آمریکاست. البته اجرای قانون مساله دیگری است. بنابراین نظر برخی افراد، مثل آقای پزشکیان، مبنی بر اینکه «ما به FATF بومی نیاز داریم» برایم تعجب‌آور است. ما چنین قانونی را داریم و اگر بخواهیم واقعاً جلوی فساد و دادوستدهای غیرشفاف را بگیریم، قوانین کافی‌ای در داخل کشور موجود است.

*دلیل اصلی مخالفت شما با FATF چیست؟

ببینید، FATF در واقع دنبال الحاق ما به دو کنوانسیون CFT و پالرمو است که این دو کنوانسیون به‌ طور عمده انتظارات بین‌المللی- به‌خصوص انتظارات آمریکا- را پاسخ می‌دهند.

*یعنی به خاطر آمریکا به یک معاهده بین‌المللی پشت کنیم؟

آمریکا اگر به اطلاعات دادوستدهای مالی بین‌المللی ما دسترسی پیدا کند، به ‌راحتی همه آنها را می‌بندد. آمریکا می‌خواهد ما را دچار توقف اقتصادی کند و به همین دلیل باید هر ابزاری را که در خدمت آمریکا برای توقف اقتصادی قرار می‌گیرد، رد کنیم.

به عنوان مثال، اگر به همین دو لایحه CFT و پالرمو بپیوندیم، این فرصت را در اختیار آمریکایی‌ها قرار می‌دهیم. شما باید دقت کنید که در این دوره رئیس FATF یک آمریکایی است. همان کسی که مسئول میز تحریم‌های ایران در وزارت خزانه‌داری آمریکاست. بعضی‌ها در شرایطی درباره لزوم پیوستن به FATF و ضررهای نپیوستن اظهارنظر می‌کنند که ضررهای آمریکا 10 برابر جریمه‌های ردِ FATF است.

اگر الان به FATF بپیوندیم، هیچ‌ نتیجه مثبت جدیدی به دست نخواهیم آورد. در واقع تمام دادوستدهای نفتی و غیرنفتی‌ای که داریم با کشورهایی است که نیازمند مبادله با ما هستند و در حال حاضر برای ملحق شدن به FATF هیچ فشاری به ما نمی‌آورند. البته چه‌بسا گاهی گفته باشند خوب است شما به FATF بپیوندید، ولی ما را تحت فشار نمی‌گذارند.

*اگر اشتباه نکنم، فقط ایران و کره‌شمالی عضو FATF نیستند. این اطلاعات درست است؟

ظاهراً هشت کشور عضو نیستند.

*این مهم نیست؟

نه. برای ما اصلاً مهم نیست که چند کشور به FATF پیوسته و چند کشور نپیوسته‌اند. آنچه مهم است اینکه اگر ما بپیوندیم، چه مزیتی‌ها و چه هزینه‌هایی دارد.

*یعنی می‌گویید مبادلات بانکی ما تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد؟

با پیوستن ما به FATF مبادلات بانکی‌مان تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد.

*و با نپیوستن ما؟

بهبود پیدا نمی‌کند. با پیوستن ما به کنوانسیون‌های CFT و پالرمو، روابط بانکی‌مان با کشورهای دیگر هرگز تغییری نخواهد کرد.

*چطور؟

ببینید، در حال‌ حاضر علت نداشتن روابط با بانک‌های بسیاری از کشورها مساله الحاق ما به این دو کنوانسیون نیست، بلکه مساله تحریم‌های آمریکاست. در واقع تحریم‌های آمریکا مانع مبادلات بانکی دیگر کشورها با ما شده و این هیچ ربطی به FATF ندارد. باید بدانیم به خاطر فشارهای آمریکا به کشورهای طرف تجارت ماست که نمی‌توانیم با نظام بانکی بین‌الملل به راحتی همکاری کنیم.

*پیوستن به FATF نمی‌تواند شرایط ما را بهتر کند؟

اصلاً بهتر نمی‌کند. چون کشورها تحت فشار آمریکا با ما ارتباط برقرار نمی‌کنند. FATF فقط به کشورها توصیه می‌کند که فلان کشور مثلاً ریسک تجارت بالایی دارد و غیر از این چیز دیگری ندارد. یا حداکثر می‌تواند توصیه ‌کند که مثلاً چون ایران CFT و پالرمو را قبول ندارد، در مبادلات با این کشور احتیاط کنید! البته گاهی هم می‌گویند «شدیداً» احتیاط کنید. همین و بس!

*پس چرا رئیس‌‌جمهوری اصرار دارد؟

من نمی‌فهمم دلیلش چیست که آقایان بهانه‌گیری می‌کنند و این مسائل را مطرح می‌کنند. ما شفاف حرف زدیم. خب آنها هم بیایند و شفاف حرف‌هایشان را بزنند. بنده ده‌ها مقاله در روزنامه‌های جریان اصلاحات مطالعه کرده‌ام و می‌کنم. همه آنها می‌گویند اگر ما به FATF بپیوندیم، مشکلات بانکی‌مان حل می‌شود. این دروغ بزرگ است.

اگر به FATF بپیوندیم مشکلات بانکی‌مان حل نمی‌شود، چون مشکلات بانکی ما ناشی از نپیوستن به FATF نیست. ناشی از تحریم‌های آمریکاست. بانک‌های کشورهای دیگر می‌ترسند با ایران مبادله مالی داشته باشند چون از آمریکا می‌ترسند. به هر حال جریمه‌های آمریکا نسبت به آن بانک‌ها در صورت مراوده و مبادله با ایران بسیار سنگین است. پس آنها هم ترس دارند که ارتباط برقرار کنند، چون آمریکا فشار می‌آورد. اینها چه ربطی به FATF دارد؟

*می‌توان گفت در شرایطی که آمریکا تحریم می‌کند حداقل ما نشان دهیم اگر مشکلی با آمریکا داریم مقصر آمریکاست و به‌ جز آمریکا به معاهده‌های دیگر احترام می‌گذاریم.

خود آمریکا از معاهده‌های متعددی خارج شده است.

*این دلیل می‌شود که ما خارج شویم؟

نه دلیل نمی‌شود. دلیل بر این می‌شود که چرا فشار می‌آورند ما حتماً وارد شویم؟ چرا وزیر خارجه آمریکا می‌گوید شما باید به FATF بپیوندید و خودشان از معاهده‌های برجام و معاهده پاریس خارج می‌شوند؟ آنها هم از معاهدات بین‌المللی‌ای که سال‌هاست بیش از 190 کشور در آن حضور دارند خارج می‌شوند. اگر این ایراد است که ما چرا به FATF نمی‌پیوندیم، چرا آمریکا از این معاهده‌ها خارج می‌شود؟

*چرا ما همه چیز را به آمریکا ربط می‌دهیم؟

چون تمام مشکلات ما از آمریکاست. تمام مصیبت ما از آمریکاست.

*آیا پیوستن ما به FATF باعث نمی‌شود برخی از شرکای تجاری ما در مواجهه با آمریکا موضع بالاتری بگیرند؟

اصلاً. موضع آنها نسبت به آمریکا تحت تاثیر تجارت‌شان است. چین با آمریکا تجارت 600 میلیارد دلاری دارد. ما چه به FATF بپیوندیم چه نپیوندیم، هیچ تاثیری در مناسبات چین با ایران نخواهد داشت. بنابراین دل خوش نکنیم که اگر به FATF بپیوندیم، مثلاً روابط مالی ما با چین بهبود پیدا می‌کند. نه، این روابط مالی‌ای که با چین داریم تحت تاثیر فشار آمریکاست.

به عبارت دیگر، بانک‌های چینی به استثنای یک بانک با ما کار نمی‌کنند. نه اینکه چون ما به FATF نپیوستیم، بلکه چون آمریکا فشار می‌آورد و آنها را تحت تاثیر فشار تحریمی خود قرار می‌دهد. من از شما یک سوال دارم: مگر شما و دیگر خبرنگاران پیگیری نمی‌‌کردید که قبل از تشکیل جلسه FATF ما در مجمع تشخیص مصوب کنیم مبادا FATF در این نشست خود ایران را در لیست سیاه قرار دهد؟

*درست است.

چرا نبردند؟

*فکر می‌کنم مهلت دادند.

چرا مهلت دادند؟ مگر شما واهمه نداشتید که مهلت ندهند؟

*مهلت دادن نشانه رویکردی تعاملی است.

هر تعاملی مثبت نیست. الان آمریکا تقاضای تعامل دارد، آیا مثبت است؟

*بحث آمریکا فرق می‌کند...

طرف مقابل ما در FATF آمریکاست، اگر آمریکا نبود، ما به FATF ملحق می‌شدیم.

*احساس می‌شود مسائل مهمی مثل برجام FATF و... وارد بازی‌ها و دعواهای اصولگرایان و اصلاح‌طلبی می‌شوند.

نه، این موضوع هیچ ربطی به آنها ندارد.

*الان شما در صحبت‌هایتان گفتید که چند مقاله در روزنامه‌های اصلاح‌طلب‌ها خوانده‌ام...

اصلاح‌طلب‌ها این مساله را دنبال می‌کنند.

*آقای روحانی که اصلاح‌طلب نیست. هست؟

من کاری ندارم آقای روحانی اصلاح‌طلب است یا نیست.

*مجلسی که تصویب کرده چطور؟

اصلاً شما دارید بحث را به اصلاح‌طلبان و اصولگرایان می‌کشانید.

*نه، من به عنوان یک دغدغه این موضوع را مطرح کردم.

اگر دغدغه شما این است، بنده به عنوان یک اصولگرا با FATF مخالفت نمی‌کنم، بلکه به خاطر مصالح ملی نظام از جایگاه مجمع تشخیص مخالفت می‌کنم. من شخصیت مستقلی هستم. از نظر سیاسی منافع حزبی و سیاسی را در مسائل ملی دخالت نمی‌دهم.

آنچه موجب شده با الحاق به این دو کنوانسیون موافقت نکنم صرفاً مصالح ملی ماست؛ یعنی کاملاً برای من عیان و روشن است که اگر ما به لایحه CFT و پالرمو الحاق پیدا کنیم، ابزار تحریم بیشتر خودمان را در اختیار آمریکا قرار می‌دهیم. این را حتماً بنویسید.

*حالا FATF یا خوب است یا بد. چطور به مدت چهار پنج ماه در مجمع تشخیص می‌ماند؟ برای مردم سوال پیش می‌آید. الان چند ماه است که منتظرند مجمع تشخیص نظر نهایی بدهد. علت این طول‌ دادن فرسایشی چیست؟

علت اساسی این است که دولت قبل از عید پیشنهاد کرد فعلاً تصمیم‌مان را اعلام نکنیم. چون می‌دانستند تصمیم ما رد FATF است.

فلاحت پیشه: عده ای با ماژیک سیاه به جان نقشه ایران افتادند تا جذابیت کشور برای مردم از دست برود

حشمت الله فلاحت پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، در حساب توییتری خود نوشت:

«‌تهی کردن سیما از مجریان توانمند، بستن رستوران ها، سلب آزادی های اجتماعی و ضرب و شتم مردم.گویی عده ای با ماژیک سیاه به جان نقشه سفید ایران افتاده‌اند تا با شبیه سازی راهبردی جنگ سردی، این کشور جذابیت های خود را برای مردمش از دست دهد.»